Amelanchié-coutounous(-de-l'Atlas)
Cotoneaster nebrodensis
Rosaceae
Nom en français : Cotonéaster de l'Atlas.
Descripcioun :L'amelanchié-coutounous-de-l'Atlas, aubret rare au nostre, trachis dins li roucaio e bartas de colo, mai mounto pas forço aut. Demié lis amelanchié-coutounous, li Cotoneaster, se pòu èstre destria emé si fueio : bourrihudo dessouto, emé gaire de péu dessubre, redouno à la baso, en lanço au bout. Apoudèn que porton de "rougno" de barbesin (gibeto roujo sus li fueio). Li ramo e li flour rèston bèn dre. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Li fru d'amelanchié-coutounous soun pas manjadis e tóuti empouisounant.
Port : Aubret
Taio : 50 à 300 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cotoneaster
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 600 à 1500 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Bartas
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Mediterrano-Mountagnouso-Ouèst
Ref. sc. : Cotoneaster nebrodensis (Guss.) K.Koch, 1853
Coutello(-pudènto)
Iris foetidissima
Iridaceae
Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.
Descripcioun :Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.
Usanço :La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
- Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753